Hiện nay đại dịch HIV/AIDS là một đại dịch nguy hiểm, là mối hiểm họa
đối với tính mạng, sức khỏe, con người và tương lai nòi giống của các
quốc gia, các dân tộc trên toàn cầu, Nó tác động mạnh mẽ đến sự phát
triển về kinh tế, văn hóa, an ninh trật tự và an toàn xã hội đe dọa sự
phát triển bền vững của tất cả các quốc gia trên thế giới. Đáng lo ngại
hơn là HIV/AIDS đang lan tràn mạnh mẽ ở khắp các vùng miền từ thành thị
đến nông thôn, từ miền núi đến hải đảo xa xôi của đất nước cũng như ở
khắp nơi trên thế giới.
Theo số liệu thống kê của Cục phòng chống
HIV/AIDS trực thuộc Bộ y tế, từtrường hợp nhiễm HIV đầu tiên phát hiện ở
Việt nam vào cuối tháng 12/1990, cho đến ngày 31/5/2015, số người nhiễm
HIV phát hiện mới là 3.204, số người nhiễm HIV chuyển sang giai đoạn
AIDS là 1.326, số người nhiễm HIV đã tử vong là 438. Lũy tích đến tháng
5/2015, số người nhiễm HIV hiện đang còn sống là 227.114 người, số bệnh
nhân AIDS là 71.115 và đã có 74.442 trường hợp tử vong do AIDS.
HIV
còn sống đang tập trung tại 10 tỉnh, thành phố sắp xếp theo thứ tự như
sau: thành phố Hồ Chí Minh là 54.705 người, thành phố Hà Nội là 21.316
người, tỉnh Thái Nguyên là 7.502 người, tỉnh Sơn La là 7.326 người,
thành phố Hải Phòng là 7.282 người, tỉnh Nghệ An là 6.521 người, tỉnh
Đồng Nai là 6.156 người, tỉnh Thanh Hóa là 5.493 người, tỉnh An Giang là
5.240 người và tỉnh Quảng Ninh là 5.230 người.
Tỷ lệ nhiễm HIV
toàn quốc theo số báo cáo là 253 người trên 100.000 dân, tỉnh Điện Biên
vẫn là địa phương có tỷ lệ nhiễm HIV trên 100.000 dân cao nhất cả nước
(883 người), tiếp đến là thành phố Hồ Chí Minh (712 người), thứ 3 là
tỉnh Thái Nguyên (652 người), tiếp đến là tỉnh Sơn La (646 người), tỉnh
Lai Châu (535 người), tỉnh Yên Bái (470 người), tỉnh Bắc Kạn 641
(người), tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (459 người), tỉnh Quảng Ninh (444
người), thành phố Cần Thơ (419 người),...
Hình thái dịch HIV/AIDS
có thay đổi, mặc dù dịch HIV đã giảm tốc độ gia tăng, nhưng vẫn còn ở
mức cao, (12.000 người nhiễm HIV mới, 2.000-3.000 người nhiễm HIV tử
vong mỗi năm), có trên 226.000 người nhiễm HIV cần được chăm sóc thường
xuyên, liên tục và suốt đời. Yếu tố nguy cơ diễn biến phức tạp, khó can
thiệp (tỷ lệ nữ tăng cao hơn các năm trước. Tỷ lệ nhiễm HIV phát hiện
mới đa số thuộc độ tuổi từ 20-40). Những năm gần đây lây nhiễm HIV chủ
yếu qua đường quan hệ tình dục.
Và theo dự báo, nếu chúng ta không
có những biện pháp hữu hiệu, thì đến năm 2020, số người lây nhiễm
HIV/AIDS có thể lên đến 700.000 người…Và cứ mỗi ngày trôi qua trên đất
nước Việt Nam, lại có thêm 100 người phải sống chung với căn bệnh thế kỉ
HIV/AIDS.
Hiện nay vẫn chưa có một loại thuốc nào có thể chữa
khỏi bệnh HIV/AIDS. Vì vậy biết cách tự phòng cho mình và cho cộng động
cũng như tuyên truyền cho mọi người cùng hiểu biết được coi như là một
vắc xin để phòng ngừa HIV/AIDS hiện nay.
I- HIV/AIDS LÀ GÌ ?
HIV là một chữ viết tắt của loại vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người.
AIDS là chữ viết tắt của hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải
ở người. AIDS là giai đoạn cuối của quá trình nhiễm HIV. Trong giai
đoạn này, hệ thống miễn dịch của cơ thể bị suy yếu nên người bệnh dễ mắc
các bệnh như: nhiễm khuẩn, ung thư...
II- TRIỆU CHỨNG
Có 04 giai đoạn nhiễm HIV:
1. Giai đoạn sơ nhiễm
(còn gọi là thời kỳ cửa sổ): thời gian kéo dài từ 2 đến 6 tháng, cơ thể
hoàn toàn bình thường. Xét nghiệm HIV cho kết quả âm tính (vì thế trong
giai đoạn này dễ lây bệnh cho người khác nếu quan hệ tình dục không an
toàn).
2. Giai đoạn nhiễm HIV không triệu chứng: Thời gian từ 5 đến 7 năm, cơ thể vẫn khỏe mạnh bình thường. Xét nghiệm cho kết quả dương tính.
3. Giai đoạn cận AIDS: Vẫn không có biểu hiện đặc trưng, xét nghiệm cho kết quả dương tính.
4. Giai đoạn AIDS: có các triệu chứng sau:
- Gầy sút (giảm trên 10% trọng lượng cơ thể )
- Sốt , ỉa chảy, ho kéo dài trên 1 tháng
- Xuất hiện nhiều bệnh như : ung thư, viêm phổi, lao, viêm da, lở loét toàn thân
- Người bệnh nhanh chóng tử vong tùy theo điều kiện chăm sóc và điều trị
III- CÁC CON ĐƯỜNG LÂY TRUYỀN HIV:
Có 3 con đường lây truyền HIV:
1.Tình dục
Virus
HIV có rất nhiều trong chất dịch sinh dục của người bị nhiễm. Do vậy,
virus HIV có thể xâm nhập vào máu bạn tình qua cơ quan sinh dục. Việc
sinh hoạt tình dục dù có giao hợp hay chỉ tiếp xúc cơ quan sinh dục đều
có khả năng lây nhiễm.
2. Đường máu.
HIV có
rất nhiều trong máu người nhiễm. Do vậy việc dùng chung bơm kim tiêm,
dụng cụ y tế không qua tiệt trùng với người nhiễm HIV, truyền máu của
người nhiễm HIV đều làm cho bạn bị lây nhiễm HIV.
Riêng về ma túy ,
bản thân nó không sinh ra HIV nhưng người nghiện ma túy dễ dàng bị lây
nhiễm HIV khi dùng chung bơm kim tiêm với bạn nghiện hoặc bơm kim tiêm
tại tụ điểm bán thuốc.
2.Từ mẹ sang con.
Tỷ
lệ trẻ em sinh ra bị nhiễm HIV từ những người mẹ bị nhiễm HIV là
25-30%. HIV có thể lây từ mẹ sang bé qua nhau thai khi bé trong bụng mẹ,
qua máu và chất dịch của mẹ khi sinh hoặc qua sữa mẹ khi mẹ cho con bú.
Trẻ sơ sinh nhiễm HIV thường không sống được quá 3 năm.
IV- CÁCH PHÒNG, TRÁNH:
Dựa vào đường lây nhiễm HIV, có các biện pháp phòng sau:
1. Phòng nhiễm HIV/AIDS lây qua đường tình dục:
- Sống lành mạnh, chung thuỷ một vợ một chồng và cả hai người đều chưa bị nhiễm HIV. Không quan hệ tình dục bừa bãi.
-
Trong trường hợp quan hệ tình dục với một đối tượng chưa rõ có bị nhiễm
HIV không, cần phải thực hiện tình dục an toàn để bảo vệ cho bản thân
bằng cách sử dụng bao cao su đúng cách.
- Phát hiện sớm và chữa
trị kịp thời các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng giúp giảm thiểu
nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS vì những tổn thương do nhiễm trùng lây
truyền qua đường tình dục sẽ là cửa vào lý tưởng cho HIV
2. Phòng nhiễm HIV/AIDS lây qua đường máu:
- Không tiêm chích ma túy.
- Chỉ truyền máu và các chế phẩm máu khi thật cần thiết, và chỉ nhận máu và các chế phẩm máu đã xét nghiệm HIV.
-
Chỉ sử dụng bơm kim tiêm vô trùng. Không dùng chung bơm kim tiêm. Sử
dụng dụng cụ đã tiệt trùng khi phẫu thuật, xăm, xỏ lỗ, châm cứu...
- Tránh tiếp xúc trực tiếp với các dịch cơ thể của người nhiễm HIV
- Dùng riêng đồ dùng cá nhân: dao cạo, bàn chải răng, bấm móng tay,...
3. Phòng nhiễm HIV/AIDS lây truyền từ mẹ sang con:
-
Người phụ nữ bị nhiễm HIV thì không nên có thai vì tỷ lệ lây truyền HIV
sang con là 30%, nếu đã có thai thì không nên sinh con.
- Trường hợp muốn sinh con, cần đến cơ sở y tế để được tư vấn về cách phòng lây nhiễm HIV cho con.
- Sau khi đẻ nếu có điều kiện thì nên cho trẻ dùng sữa bò thay thế sữa mẹ.
Điều
8. Luật số 64/2006/QH11 của Quốc hội : Luật Phòng, chống nhiễm vi rút
gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS). Quy
định những hành vi nghiêm cấm:
1. Cố ý lây truyền hoặc truyền HIV cho người khác
2. Đe dọa truyền HIV cho người khác.
3. Kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV.
4. Cha, mẹ bỏ rơi con chưa thành niên nhiễm HIV; người giám hộ bỏ rơi người được mình giám hộ nhiễm HIV.
5.
Công khai tên, địa chỉ, hình ảnh của người nhiễm HIV hoặc tiết lộ cho
người khác biết việc một người nhiễm HIV khi chưa được sự đồng ý của
người đó, trừ trường hợp quy định tại Điều 30 của Luật này.
6. Đưa tin bịa đặt về nhiễm HIV đối với người không nhiễm HIV.
7. Bắt buộc xét nghiệm HIV, trừ trường hợp quy định tại Điều 28 của Luật này.
8. Truyền máu, sản phẩm máu, ghép mô, bộ phận cơ thể có HIV cho người khác.
9. Từ chối khám bệnh, chữa bệnh cho người bệnh vì biết hoặc nghi ngờ người đó nhiễm HIV.
10. Từ chối mai táng, hoả táng người chết vì lý do liên quan đến HIV/AIDS.
11. Lợi dụng hoạt động phòng, chống HIV/AIDS để trục lợi hoặc thực hiện các hành vi trái pháp luật.
12. Các hành vi bị nghiêm cấm khác theo quy định của pháp luật.
(Trích Luật số 64/2006/QH11 của Quốc hội : Luật Phòng, chống nhiễm vi rút gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải ở người (HIV/AIDS)
Trong
những năm qua công tác tuyên truyền đã phát huy tác dụng, hình thức
tuyên truyền đã có nhiều đổi mới. Tuy nhiên trước diễn biến ngày càng
phức tạp của các tệ nạn xã hội, các thủ đoạn tinh vi của bọn tội phạm
thì công tác tuyên truyền phải được tiến hành đồng bộ kết hợp chặt chẽ
giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Trong đó thanh thiếu niên Việt Nam
nói chung và các em học sinh trường THPT Nguyễn Trung Trực nói riêng
phải là những người xung kích đi đầu trong việc phòng chống HIV/ AIDS,
kiên quyết tránh xa các tệ nạn xã hội.